Günümüzün temel meselelerinden biri olarak toplumsal cinsiyet eşitliğine de özel bir parantez açmak gerektiğini düşünüyorum. Pandemi, bu konunun önemini kat be kat artırdı. Kadınların dezavantajlı konumu sadece Türkiye’nin değil, dünyanın temel sorunlarından biri. Eczacıbaşı Topluluğu, bu konuda aldığı öncü aksiyonlarla faaliyet gösterdiği sektörlerdeki kuruluşlara ilham oluyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği alanındaki başarılı uygulamaların bir kuruluşu hangi açılardan öne çıkaracağını düşünüyorsunuz?

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, pandemi gibi zorlu dönemlerde varlığını daha çok hissettirse de her zaman için yoğun bir dikkat ve çaba ile gündemde tutulması gereken bir konu. Ben de bu alandaki sorunlar ve bunların çözümleri üzerinde büyük bir özenle duruyor ve projelerde aktif rol alıyorum.

Bir çoğumuz, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kadınların eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimlerinin ve sosyal, politik, ekonomik hayata tam, eşit katılımlarının önünde önemli engeller bulunduğunun farkındayız. Toplumun yarısını oluşturan bireylerin önündeki bu engellerin kaldırılması, her şeyden önce toplumsal refahın sağlanması açısından oldukça önemli.

Bu konuda atılacak her türlü etkili adım, olumlu sonuçları da beraberinde getiriyor. Araştırmalar, adil ve eşit şartlarda yetişen kadınların kendi ülkelerindeki refah ve kişi başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) büyümesine daha fazla katkı sağladığını gösteriyor. Bu nedenle, kadınlar için eşit fırsatların sağlanması çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan da kritik değerde. Bununla birlikte, eşitlikçi şirketler daha güçlü insan kaynağına ulaşabiliyor. Ayrıca, kadınların yönetim kurullarındaki temsili ile kurumsal performans arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösteren birçok çalışma var ve bunun farkında olan pek çok şirket, kadınların liderlik pozisyonlarındaki varlığını artırmak için harekete geçiyor.

Tüm bu sebeplerle, Eczacıbaşı Topluluğu’nun insan kaynakları stratejilerine yön veren “herkes için eşit fırsatlar” temel motivasyonu kapsamında, fırsat eşitliğini sürdürülebilirlik çalışmalarımızda ana önceliklerimiz arasında kabul ediyoruz.

Eczacıbaşı Topluluğu olarak, 2013’te Birleşmiş Milletler Kadının Güçlenmesi Prensipleri’ni (WEPs) imzaladık. Aynı yıl Dünya Ekonomik Forumu ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı koordinasyonunda kurulan İşte Eşitlik Platformu’na katılarak ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitim Programlarımızı oluşturarak fırsat eşitliği çalışmalarımıza hız kazandırdık. 2016’da ise hayata geçirdiğimiz tüm fırsat eşitliği uygulamalarını “birliktebiz” Fırsat Eşitliği Platformu çatısı altında topladık. Çeşitli uygulama ve düzenlemelerle kadın çalışanların her alanda istihdamını teşvik etmek üzere çalışıyoruz. “birliktebiz” Fırsat Eşitliği Platformu kapsamında, Topluluğumuzda kadın istihdamının daha az olduğu alanlara odaklanıyoruz; kadın istihdamını artırmak, kadınlara özel uygulamalarımızı çeşitlendirmek, fırsat eşitliğini desteklemek amacıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Tüm bunların yanı sıra kadın çalışanların anne olma dönemini özel olarak destekliyor, hamilelik sürecinde çalışma alanındaki konforunu sağlamayı ve anne olma yolunda onlara her noktada destek olmayı görev biliyoruz. Bu kapsamda, tüm kuruluşlarımızda annelere kreş desteği veriyoruz. Kadın işi erkek işi bilmeyen bir Topluluk olarak anne ve babanın çocuk gelişiminde eşit sorumluluğa sahip olduğuna inanıyoruz, bu nedenle babalarımızı da unutmuyoruz. Babalık iznini doğumdan sonra üç hafta; devamındaki dönemde ise üç haftaya kadar haftada bir gün olarak uyguluyoruz. Ayrıca baba olan çalışanlarımızı ilgili babalık eğitimlerimizle destekliyoruz.

Topluluğumuzda fırsat eşitliğinin geliştirilmesi için attığımız adımların sadece bizler için değil, ülkemiz için de ne kadar büyük önem taşıdığını biliyoruz. Attığımız tüm adımların, yürüttüğümüz tüm çalışmaların kadının istihdamına yönelik toplumsal gelişmeyi destekleyecek uygulamalar olduğuna inancım tam.

Dünyanın sorunlarına çözüm üretme süreçlerinde en büyük yardımcılardan biri teknoloji ve dijitalleşme olacak. Eczacıbaşı Topluluğu Dijital Dönüşüm Koordinatörü olarak, geçtiğimiz yıl da IDC tarafından “Yılın Dijital Dönüşüm Lideri” seçilmiştiniz. Dijital dönüşümün gelecek açısından hem toplumlar hem de şirketler için önemini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dijital dönüşümün başladığı zamanlarda teknoloji, hem güncel yaşamlarımızda hem iş süreçlerindeki belirli alanlarda güçlü bir çözüm biçimi olarak yer alıyordu. Bugün geldiğimiz noktada dijitalleşmeye artık kısıtlı bir alanda değil, işin her aşamasında ihtiyaç duyuluyor ve dijital çözümler her geçen gün daha da güçlü bir şekilde çözüm üretme süreçlerine dahil oluyor.

Günümüzde, başarılı olmuş şirket hikâyelerini incelediğimizde, bunların ortak paydalarından birinin başarılı bir dijital dönüşüm gerçekleştirmek olduğunu görüyoruz. Yeni dünyada, çok büyük çoğunlukla, dijital çözümleri özümseyen ve hızlı değişime ayak uydurabilen şirketlerin yer bulacağı konusunda tüm sektörler hemfikir durumda.

Eczacıbaşı Topluluğu çağdaş, kaliteli, sağlıklı yaşamın öncüsü olma misyonunu taşıyor. Dijital dönüşüm ile bu misyonumuz doğrultusunda içinde bulunduğumuz iş alanlarının geleceğini şekillendirmeyi amaçlıyoruz. Bu nedenle, dijital dönüşümü ve iş stratejimizi bir bütün olarak ele alıyoruz. Kısacası, dijital dönüşüm bizim için bir proje değil, iş stratejimizin odak noktası.

Dijital dönüşüm vizyonumuzu da bu bakış açısı üzerine kurduk. Bu alandaki vizyonumuzu, “dijital teknolojileri ve veriyi tüm iş süreçlerimizde içselleştirerek içinde bulunduğumuz iş alanlarının geleceğini şekillendirmek” olarak belirledik. Dijital yol haritalarımızı belirlerken iki farklı yaklaşım bize rehberlik etti. Bunlardan biri “bugünden yarına” bakış açısıydı; yani bugünün problemlerine dijital çözümler geliştirmeyi kapsıyordu. İkinci olarak da “yarından bugüne” bakış açısıyla “Yarın bizim içinde bulunduğumuz sektörler nasıl dönüşecek, biz buna ayak uydurmak için bugünden neleri değiştirmeliyiz?” diye düşündük. Bu yaklaşımdan doğan soru ve değerlendirmeler ise bizi dört odak noktasına taşıdı: müşteri odaklılık, veriden değer yaratma, yeni iş modelleri geliştirme ve kültür değişimi.

Başarılı bir dijital dönüşüm, bir organizasyon için tek değil, çok yönlü kazanım demek. Dijitalleşme, kaynak kullanımlarını büyük ölçüde azaltması nedeniyle sürdürülebilir büyümeye destek olurken aynı zamanda uzun sürede yapılacak bir işin daha kısa sürede tamamlanmasına olanak sağlayarak maliyet, zaman ve emek tasarrufu sağlıyor. Bu faydayı somut bir örnek üzerinden açıklamak isterim. B2B işlerde yeni nokta kazanımı ve potansiyel belirleme, saha ziyareti yoluyla yapılıyor. Oysa şimdilerde, banyo iş alanımızda potansiyel noktaları veri bazlı olarak belirlemeye başladık. Çeşitli parametreler haritasal raporlama sistemimizi besliyor ve noktalar, algoritmanın çıktılarına göre saha satış yönetim sistemimize otomatik olarak işaretleniyor. Bu sayede saha ekibi odaklı ziyaretler yapıyor. Hayata geçirdiğimiz proje sayesinde kazandığımız yeni noktalarla finansal katkı elde ettik. Bu faydayı gören iş ekiplerimizin dijital dönüşüm ve veriden değer yaratma iştahı arttı ve yeni projeler üzerinde çalışıyorlar.

Dijital dönüşümün, toplumların bilgi ve deneyimini paylaşmasındaki rolünü de unutmamalıyız elbette. Dijital çözümlerin yaygınlaşması, verinin demokratikleşmesi ve bunun bir sonucu olarak toplumlar arası eşitsizliğin azaltılması açısından da büyük faydalar sağlıyor.

Tüm bu faydaları gözeterek dijital dönüşüm çalışmalarını Topluluğumuzun farklı iş kollarında geliştirilen projelerle güçlendirmeye çalışıyoruz. Her yıl “Dijitaliz Buluşması” gerçekleştirerek, Topluluğun kuruluş ve markalarını dijital dönüşüme teşvik etmek üzere başarılı dijital projeleri ödüllendiriyoruz. Çalışma arkadaşlarımızın tasarladığı etkileyici dijital projeleri ve bunların sonuçlarını görmek hepimiz açısından umut verici. Topluluğumuza, toplumumuza ve çevremize bu derece büyük katkılar sağlayan bu projelerin her geçen gün artacağına inanıyorum. Böyle bir Topluluğun Dijital Dönüşüm Koordinatörü olmaktan da gurur duyuyorum.

Sizler dijital dönüşümün iş yaşamınızda neleri değiştirmesini, nasıl katkılar sunmasını bekliyorsunuz?

Pandemiden önce de büyüyen ve giderek daha fazla talep edilen dijital dönüşüm anlayışı, bu dönemde zirve noktasına ulaştı. Dijital dönüşüm, katma değer yaratmak, üretkenliği ve refah seviyesini artırmak için güncel teknolojileri benimsemekle alakalı bir süreç. Pandemi ortamındaki global tehditlerden en çarpıcı olanı, taleplere zamanında yanıt verememek oldu. Bu noktada dijital dönüşümün örgütsel çevikliğe katkıda bulunacağına inanıyorum. Ayrıca, iş hayatını bir takım oyunu olarak düşünmek yanlış olmaz. Dijital dönüşümün örgütsel öğrenmeye sağlayacağı katkı ile takımlara, seviye atlayabilecekleri bir araç olarak hizmet edeceğini düşünüyorum. Bu katkıları sağlarken olabildiğince az fiziksel kaynak tükettirecek olması da en güzel yanı.

Günümüzde özellikle pandeminin etkisi ile birlikte iş yapış biçimlerinin kısa zamanda önemli ölçüde değiştiğini ve bu dönüşümün her sektörde hızla devam edeceğini görüyoruz. Yaşanan dönüşümün hızı, iş hayatında veriden değer yaratarak daha esnek, dinamik ve kişiselleştirilmiş deneyimler sunmamızı gerektiriyor. Odağına veriyi alarak yapılan analitik çalışmaların önemi giderek artıyor. Doğan bu ihtiyaçlar doğrultusunda Eczacıbaşı Bilişim bünyesinde benim de içerisinde bulunduğum DnA Lab merkezi analitik ekibi kuruldu. Pazarlamadan üretime birçok farklı alanda fiyat optimizasyonu, talep ve bütçe tahmini, kestirimci bakım, ıskarta tahmini vb. iş problemleri ele alınarak süreç verimlilikleri artırılıyor. Gerçekleştirilen projelerden elde edilen deneyimlerin aynı sahada farklı hatlarla veya farklı kuruluşlarla da paylaşılarak yaygınlaştırılması mümkün. Bu sayede dijital dönüşüm kapsamında Topluluğa sağlanan faydanın günden güne artarak devam etmesini bekliyorum.

Her ne kadar farklı gibi görülse de günümüzde inovasyon, dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik kavramları birbirleriyle çok yakın bir bağ içinde ilerliyor. İster iş süreçlerimizde ister topluma dokunduğumuz noktalarda yenilikçi bir çözüm ortaya koymak için tüm bu kavramların ortaklığına/bağına ihtiyaç duyuluyor. İnovatif bir ürün veya hizmet geliştirirken dijitalleşme ya da sürdürülebilirlik süreçlerini göz ardı etmemek oldukça önemli. Bu noktada, birbirini besleyen bu süreçleri bir bütün olarak sağlıklı bir şekilde yönetmek için nasıl bir yol izlenmeli sizce? Bu bütünsel yönetim yaklaşımı, iş süreçlerinde olduğu gibi dünyanın sorunlarına çözüm getirebilme çabalarına da nasıl yansıtılabilir?

İnovasyon, dijital dönüşüm ve sürdürülebilirlik süreçleri birbirine birçok açıdan bağlı ve bu bağlar güçlendikçe zincirleme bir biçimde daha verimli iş sonuçlarına ulaşıyoruz. Bu bakış açımızı kısaca ifade etmek gerekirse, inovasyon çalışmalarımızda sürdürülebilirliği odağımızda tuttuğumuzu söyleyebiliriz. Yenilikçi projelerimizde, inovasyon ve sürdürülebilirliği birlikte örüyoruz, dijitalleşme ise bu projelerimizin hayata geçmesini mümkün kılıyor.

Bu üç kavram arasındaki güçlü sinerjiyi açık biçimde fark edebileceğimiz bir örnek vermek istiyorum. Pandemi döneminde önemi iyice artan kamusal alanda hijyen konusu kapsamında Eczacıbaşı Yapı Gereçleri kamusal alan tuvaletlerinin hijyenini kendi sorumluluğunda görerek inovatif ürünler ve çözümler geliştirdi. Hijyen bariyerini korumaya yardımcı 20’den fazla temassız teknoloji üretmesinin yanı sıra Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri ile birlikte ürün ve hizmetleri bir arada sunan yenilikçi bir iş modelini de hayata geçirdi. Bu iş modeli çerçevesinde, kamusal alan tuvaletlerinde uçtan uca temassız tuvalet deneyimini sağlayabilmek üzere banyo ürünleri ile birlikte tamamlayıcı ürünler ve hizmetleri içeren bir ekosistem oluşturulması hedeflendi ve ihtiyaç duyulan ürün, hizmet ve süreçlerin bir arada paketlendiği, uzun vadeli ödeme seçenekleri sunan “Platform olarak Tuvalet” (Toilet as a Platform - TaaP) modeli hizmete sunuldu.

Sonuçta topluma ve ekosisteme faydalı, sürdürülebilir, dijital çözümleri de içinde barındıran bir proje geliştirilmiş oldu. Bu konuda çok sayıda örnek verilebilir elbette ama esas olan, az önce de değindiğimiz bütünsel yaklaşımı tüm iş süreçlerine adapte edebilme yetkinliği ve Eczacıbaşı Topluluğu olarak bunu başarıyla benimseyip uygulayabildiğimizi düşünüyorum.

Sürdürülebilirlik hedeflerimize yönelik çalışmaları da bir yandan inovasyon süreçleri ve araçları ile destekliyoruz. Topluluk inovasyon stratejimiz çerçevesinde odaklandığımız ortak sinerji alanlarının başında, sürdürülebilirlik ve özellikle su tüketiminin, üretimde ve ürünlerde azaltılması ve su kaynaklarının etkin kullanımı geliyor. Kaynakların verimli ve tekrar kullanılabilirliğini, geleceğe etkisini yaptığımız tüm çalışmalarda gözetiyoruz.

Dünyanın karşı karşıya olduğu sıkıntılar için de aynı çözüm stratejileri rehber kabul edilebilir tabii. Eğer bir sorunun sona erdirilmesi konusundaki beklentiler karşılık bulamıyorsa, yeni çözüm yollarına başvurularak değişimin önü açılmıyorsa, olduğumuz yerden bir adım ileri gitmemiz mümkün olmaz. İşte bu noktada, sohbete başladığımızdan itibaren dile getirdiğimiz genç bakışın önemi bir kez daha orta çıkıyor. Kabul görmüş eski yöntemlerden sıyrılarak, sorgulayarak yeni bir kapı aralamamız gerekiyor.

İnovasyon, sürdürülebilirlik ve teknoloji gibi disiplinlerin aynı sorun karşısındaki birlikteliği, dünya çapındaki sıkıntılar için sürdürülen çözüm arayışında bir anahtar görevi üstlenecektir. Farklı coğrafyalardan toplumlar ve kültürler ortak akılla birlikte hareket ettiği takdirde, hayatın her alanında daha iyi sonuçların alınması yönündeki engeller daha kolay aşılacaktır. Burada önemli olan, aynı amaç için hareket etmenin ne derece büyük bir değişim yaratacağının farkında olmak. Bu değişim için, çözüm yolunda ihtiyaç duyulan disiplinler arası birlikteliğe, ortak akla ve birlikte aksiyon alabilme cesaretine ihtiyacımız var. Bu yaklaşımın, hem gezegenimizi hem de tüm toplumları daha refah yarınlara taşıyacağına inanıyorum.

Genç kuşaklardan dünyanın temel sorunlarıyla ilgili daha çok sorumluluk almaları bekleniyor. Ben bu sorumluluk yaklaşımının önce bireysel düzlemde ve iş yaşamında başladığını sonra dalga dalga toplumlara, dünyaya yayıldığını düşünüyorum. Bu konuda öncü gençlerden birisiniz, sizce gençler ve genç liderler dünya sorunlarına nasıl yaklaşmalı? Elini taşın altına koymak için neler yapmalı? Topluluğumuzun genç liderlerine bu konuda neler söylemek istersiniz?

Bugün dünya belki de her zaman olduğundan daha hızlı bir gelişim içinde. Buna önemli ölçüde gençler öncülük ediyor. Genç kuşaklara da önceki nesillerin sahip olduğu deneyimler yol gösteriyor. Bunu aslında Eczacıbaşı Topluluğu’nun kültürüyle örtüştürüyorum. Bizler Topluluğumuzun kuruluşundan itibaren koruduğu, onu bugünlere taşıyan değerlere sahip çıkarak yeni çağın koşullarına en güçlü şekilde uyum sağlıyoruz. Bu denge ve uyumun gücüne inanıyorum.

Gençler, dinamizm ve enerjileri ile yaşadıkları toplumda pozitif değişimi sağlama gücüne sahip. Bu gücü dünyanın sorunlarını çözmek için daha etkili bir biçimde kullanmalıyız. İçinde bulunduğumuz ekosistem içerisinde bu olumlu etkiyi nasıl artırabileceğimize odaklanarak başlayabiliriz. Hem yaptığımız işte hem de kişisel hayatlarımızda kaynak kullanımında verimlilik, daha az tüketim ve geri dönüşüme katkı anlamlı bir yaklaşım olabilir. Bireysel olarak sürdürülebilirliğe katkıda bulunan markaları tercih etmek de bir başka önemli yaklaşım olacaktır.

Çevresel ve toplumsal krizlere yenilikçi çözümler bulmada farklı bakışlara ve yeni nesil bir liderliğe duyulan ihtiyaç her geçen gün daha fazla biçimde kendini gösteriyor. Bu koşullar altında gençler çok daha fazla sorumluluk almalı diye düşünüyorum. Karmaşık problemlerin çözümünde farklı disiplin ve yetkinliklere sahip bireylerin bir araya gelerek ortak amaç için çalışması, daha büyük etkilerin yaratılması için önemli ve teknoloji çağında dünya üzerindeki gençler her zaman olduğundan çok daha fazla etkileşim içinde. Örneğin, dünyanın bir ucunda gerçekleşen çevresel bir felakete öteki ucundan gençler sahip çıkarak birlikte hareket ediyor ve çözümü birlikte kurguluyorlar.